Hidrolik ve Pnömatik'in Tanımı

Akışkan gücü olarak basınçlı yağın kullanıldığı sistemler hidrolik sistemlerdir. Yağ tanktan hidrolik pompayla emilir ve sıkıştırılarak basıncı yükseltilir. Pnömatik de ise basınçlı akışkan olarak hava kullanılır. Hava atmosferden kompresörlerle emilir ve sıkıştırılarak basıncı yükseltilir. Hidrolik ve pnömatik sistemlerde basınçlı akışkan iş elemanlarına etki ederek doğrusal ve dairesel hareket elde edilir.

Hidrolik ve pnömatik kontrolün doğru kullanılması iş elemanlarının ve kontrol valflerinin işlevlerinin ve çalışma prensiplerinin bilinmesiyle mümkündür. Hidrolik ve pnömatik devrelerin verimli ve isteğe uygun çalışması sistemin doğru tasarlanmasıyla mümkün olduğundan bu derste hidrolik ve pnömatik iş elemanları ve kontrol elemanlarının çalışmaları örneklerle sunulmaktadır.

Günümüzde programlanabilir kontrol sistemlerinin (PLC) gelişmesi ve kullanımının artması hidrolik ve pnömatik teknolojisine büyük katkılar sağlamıştır. Günümüzde hidrolik ve pnömatik sistemlerin kontrolü PC’lerden yapılması yaygınlaşmasına rağmen PC’lerin ve elektrik enerjisinin kullanılamadığı durumlarda hidrolik ve pnömatik kontrolün kullanılabilirliği bu sistemlerin artılarından biridir.

Hidrolik sistemlerde güç ileten akışkanın yağ olması ve yağın hava gibi sıkışabilir olmamasından dolayı yüksek kuvvetlere çıkılabilmektedir. Pnömatik sistemlerde karşımıza çıkan en büyük dezavantaj havanın sıkışabilir olmasından dolayı yüksek kuvvetlere çıkılamaması ve hız kontrolünü tam olarak yapılamamasıdır. Bu nedenle pnömatik iş elemanlarının hassas olarak durdurmak mümkün olmamaktadır. (mekanik durdurma hariç) Hidrolik sistemlerde hız ve kuvvet kontrolü pnömatik sistemlere göre çok daha kolay olmasına rağmen yüksek hızlara ulaşılamamaktadır.